Ta strona wykorzystuje ciasteczka (cookies) w celu zapewnienia maksymalnej wygody w korzystaniu z naszego serwisu. Czy wyrażasz na to zgodę?

Brian Eno i muzyka ambient

Jak zarządzać uwagą słuchową odbiorcy, aby muzyka stała się tłem? Poznaj wybrane koncepcje muzyki tła: artystyczne i funkcjonalne. Tym razem „na tapecie” Brian Eno i muzyka ambient.

„Muzyczne umeblowanie”, Muzak i muzyka ambient

Koncepcja muzyki ambient Briana Eno to swego rodzaju naturalna kontynuacja idei „muzycznego umeblowania” Erika Satie. Jednak brytyjski kompozytor w specyficzny dla siebie sposób wydaje się być bardziej zainteresowany wzmacnianiem i uwzględnianiem dźwięków otoczenia niż ich neutralizowaniem.

W latach 70. i 80. XX wieku Eno przedstawia swój pomysł na wypełnienie różnego typu przestrzeni (również o charakterze publicznym) artystyczną muzyką (tła). Proponuje działania niejako w opozycji do produktu dostarczanego wówczas na masową skalę przez Muzaka i firmy o podobnym profilu działalności. Na określenie nowego gatunku muzyki elektronicznej Eno wybiera niejednoznaczny termin muzyka ambient, który doskonale wpisuje się w dyskusję na temat tzw. muzyki środowiskowej.

Jak angażować wiele poziomów uwagi?

Jak podkreśla Eno, celem muzyki ambient nie jest narzucanie danego sposobu odbioru; wręcz przeciwnie – stwarza ona pole do różnorodności:

musi być w stanie zaangażować wiele poziomów uwagi słuchowej bez narzucania jednego [sposobu słuchania – S. M.]; musi być tak samo możliwa do zignorowania, jak być obiektem zainteresowania (Eno 1978).

Eno eksploruje właściwości brzmieniowe muzyki elektronicznej w studio, które traktuje jako narzędzie kompozytorskie. Potwierdza to zarówno Music for Airports (1978), jak i wcześniejsza płyta Discreet Music (1975), którą sam kompozytor uważał za pierwszą płytę ambient. Eno wykorzystuje różnego typu techniki studyjne (m.in. echo, opóźnianie taśmy, zapętlanie materiału dźwiękowego czy manipulację prędkością odtwarzania taśmy w celu kontrolowania wysokości czy długości trwania dźwięków). Operuje powtarzalnymi wzorcami. Koncentruje się na czasowym wymiarze kompozycji, uwolnionej od dramaturgii zdarzeń i dynamiki ich rozwoju.

Muzyka ambient to muzyka środowiska, która wtapia się w otoczenie i staje się jego częścią. W zależności od preferencji słuchacza może funkcjonować na peryferiach uwagi słuchowej bądź stać się przedmiotem aktywnej percepcji.

Muzyka ambient pod obstrzałem

Eksperymenty Eno w obszarze muzyki ambient już w latach 70. wywołały dość duże zainteresowanie fanów, krytyków oraz zwykłych słuchaczy. Dotychczasowi fani Eno początkowo byli oburzeni jego zainteresowaniem muzyką środowiska. Nie mogli oni pogodzić się z przejściem Eno na „złą stronę” naznaczoną „znienawidzonym” i wszechobecnym Muzakiem.

Pomimo wielu głosów krytycznych Music for Airports zabrzmiała w przestrzeni Marine Terminal na nowojorskim La Guardia Airport w 1980 roku. Dwa lata później wypełniła przestrzeń the Greater Pittsburgh International Airport. Niestety wielu pasażerów podobno skarżyło się na przymus „niełatwego słuchania” (ang. uneasy listening). Domagali się przywrócenia „normalnej muzyki tła” (ang. regular background music). Muzak w wersji avant-garde nie przypadł więc do gustu przeciętnemu odbiorcy.

Autorka: Sylwia Makomaska

 

#psychologiamuzyki #musicpsychology #strefapsychologiimuzyki #musicpsychologyzone #muzykatła #backgroundmusic #BrianEno #muzykaambient #ambientmusic #sylwiamakomaska

 


W Strefie Psychologii Muzyki dowiesz się, jak muzyka (tła) wpływa na konsumenta w miejscu sprzedaży. W kolejnych publikacjach wyjaśniamy, jakie zabiegi są stosowane w audiomarketingu oraz tłumaczymy, dlaczego muzyka (tła) może wywoływać również negatywne emocje.

Zobacz też: Efekt „tapety akustycznej” w audiomarketingu oraz Muzak czyli coś „więcej niż muzyka”

Więcej informacji:
  • Sylwia Makomaska (2018), How to “furnish” the public space with (artistic) background music… Erik Satie and Brian Eno, w: Proceedings of the 5th International Multidisciplinary Scientific Conference on Social Sciences & Arts SGEM 2018, Vienna (Austria) 2018, Science & Arts, vol. 5, 487-494.
Brian Eno i muzyka ambient